Γεφύρι Ευήνου (Κρυονερίων ή Κλεπάς)

Στα στενά Κρυονέρια Κλεπάς σε επιβλητικό τοπίο απόκρημνων βράχων βρίσκεται το μονότοξο γεφύρι του Ευήνου. Αντιπροσωπεύει μια μεγάλη ομάδα γεφυριών με χαμηλωμένο τόξο όπως το γεφύρι της Αμόρανης το Αμορανίτικο, «της Γριάς» στο Γρανιτσιώτικο, τα δυο ερειπωμένα της Χόμωρης, του Πόριαρη, της Αμβρακίας, το «βασιλικό πέραμα»

Πρόκειται για γέφυρα με χαμηλωμένο τόξο. Το άνοιγμα της είναι 10,42 μ, το βέλος του τόξου 3,56 ± 0,01 μ., ενώ το εσωράχιο βρίσκεται περίπου 12,60 μ. πάνω από την κοίτη. Το κατάστρωμα καταστρώθηκε οριζόντιο. Το κατασκευαστικό του πλάτος μετρήθηκε 3,04 μ. περιορίζεται δε από δύο υποδειγματικά λαξευμένα λίθινα στηθαία, συχνά ολόλιθα πλάτους 0,32 ή 0,34 μ. και ύψους 0,53μ. έως 0,64 μ. Στη βάση των στηθαίων προβάλλει κατά 0,18 μ. πέτρινος κοσμίτης πάχους (ύψους) 0,23 μ. και το μέτωπο του τόξου προβάλλει ελαφρά λίγα εκατοστά: Αποτελείται από μεγάλους θολίτες μήκους 0,70 μ. με περιτένεια γύρω και κύφωση ενδιάμεσα. Από το ίδιο γκρίζο ασβεστολιθικό υλικό κτίστηκαν και οι τοίχοι («τύμπανα») των προσώπων της γέφυρας, με πέτρες επιτηδευμένα και με κύφωση λαξευμένες.

Σε επιστολή του Ιερέα Δ. Παπαδημητρίου στο «Ναυπακτιακό Λόγο» πληροφορούμεθα ότι η γέφυρα κτίστηκε το 1885 με ενέργειες του βουλευτή Ν. Καλαντζόπουλου. Την ύπαρξη της γέφυρας αναφέρει και ο Ανδρέας Καρκαβίτσας που την επισκέφτηκε το 1890.

 Ήταν η πύλη της Ναυπακτίας με την Ευρυτανία. Η γέφυρα έφερε σε επικοινωνία τους κατοίκους των Κρυονερίων (Κουτιλίστια), Ελατόβρυσης (Βοϊτσά), Περδικόβρυσης, Ελατούς με τους κατοίκους των βόρειων χωριών της περιοχής όπως Κλεπάς, Αράχωβας, Αβόριανης, Παλούκοβας, Άμπλιανης κ.α.

Το 1828 από το στενό αυτό πέρασε ο Μουσταή πασάς της Σκόρδας μετά την μάχη, στο Κεφαλόβρυσο Καρπενησίου, με τον Μάρκο Μπότσαρη. Εδώ στα απρόσιτα βράχια της «Αποκλείστρας» της Κλεπάς είχε καταφύγει τότε κόσμος και γλύτωσε. Ακόμα και σήμερα καταφεύγουν πάμπολλα αρπακτικά, γεράκια, αετοί, δείγμα υγείας του τοπικού συστήματος.

Η καλολαξευμένη αυτή γέφυρα σώζεται μέχρι σήμερα σε καλή  κατάσταση.

Βιβλιογραφία:

Αργύρης Π.Π. Πετρονώτης «Ναυπακτιακά μνημεία» Εταιρεία Ναυπακτιακών Μελετών, 2004

Γιάννης Χαλάτσης «Διαδρομές του παρελθόντος στη Ναυπακτία και τη Δωρίδα», 2009